Wat u moet weten als u in behandeling gaat bij een vrijgevestigd psychotherapeut
Als u in behandeling gaat bij een vrijgevestigde psychotherapeut, is het belangrijk te weten wat u kunt verwachten. Hoe is bijvoorbeeld de vergoeding geregeld? En wat zijn de wederzijdse rechten en plichten? Op deze pagina leest u daar meer over.
Wie doet de behandeling?
In zowel de de generalistische basis-ggz als de gespecialiseerde ggz wordt u in onze praktijk behandeld door de psychotherapeut. De huisarts is meestal degene die u verwijst naar óf de generalistische basis-ggz óf de gespecialiseerde ggz.
Wat is het kwaliteitsstatuut?
Elke psychotherapeut in de vrijgevestigde praktijk is wettelijk verplicht om een Kwaliteitsstatuut te hebben. Hierin staat welke zorg zij biedt en hoe deze zorg is georganiseerd. U kunt het Kwaliteitsstatuut vinden op de volgende pagina: https://rosmanpsychologischconsult.nl/kwalitieitsstatuut/.
Wat is de generalistische basis-ggz?
Als u een psychische klacht heeft of als uw huisarts vermoedt dat u een psychische aandoening heeft, dan kan hij u doorverwijzen naar de generalistische basis-ggz. De generalistische basis-ggz is bedoeld voor mensen met lichte tot matig ernstige stoornissen. Deze zorg is vaak kortdurend en klachtgericht. De psychotherapeut bepaalt of u in aanmerking komt voor een behandeling en of deze behandeling kort, middellang of intensief moet zijn. Als het probleem blijvend is, komt u in aanmerking voor behandeling in de categorie chronisch.
Wat is de gespecialiseerde ggz?
Zijn uw problemen complexer en langdurend, dan verwijst de huisarts u naar de gespecialiseerde ggz. Hier zijn ook langer durende behandelingen mogelijk.
Aan welke opleidingseisen moet een psychotherapeut voldoen?
Iemand die een universitaire psychologiestudie heeft afgerond, is een master- of basispsycholoog. Een basispsycholoog mag niet zelfstandig patiënten behandelen. Daarvoor moet hij een aanvullende opleiding tot gz-psycholoog volgen van minimaal 2 jaar. Is iemand klinisch (neuro)-
psycholoog of psychotherapeut, dan heeft hij een (vervolg)opleiding van 4 jaar of langer afgerond.
Wordt uw behandeling vergoed?
Als u in behandeling gaat bij een vrijgevestigde, BIG-geregistreerde psychotherapeut, dan wordt dit in principe vergoed vanuit uw basisverzekering. Om in behandeling te komen en om een vergoeding te krijgen, heeft u een verwijzing van de huisarts nodig. Dat is geregeld in de Zorgverzekeringswet. Hoeveel u vergoed krijgt, hangt af van:
- uw verzekeringspolis (natura of combinatie);
- of uw behandelaar wel of geen contract heeft met uw zorgverzekeraar.
Als u een naturapolis heeft, worden alle kosten vergoed als onze praktijk een contract heeft met uw zorgverzekeraar. De praktijk stuurt de nota rechtstreeks naar uw zorgverzekeraar. Als er geen contract is, dan vergoedt uw zorgverzekeraar ongeveer 60 tot 80% van de behandeling. De overige kosten moet u zelf betalen. Het wettelijke eigen risico (€ 385 in 2025) moet u altijd zelf betalen.
Heeft u een combinatiepolis, dan moet u bij een ongecontracteerde zorgverlener in de ggz zelf een gedeelte bijbetalen. Lees uw zorgpolis daarom goed door. De praktijk stuurt de nota aan u. U stuurt deze vervolgens door naar uw verzekeraar. Het wettelijke eigen risico (€ 385 in 2025) moet u altijd zelf betalen.
Wat brengt uw behandelaar in rekening?
Op 1 januari 2022 is het zorgprestatiemodel ingevoerd. Het zorgprestatiemodel gaat níet over de zorg die u krijgt, maar wél over hoe de rekening is opgebouwd. Uw behandeling wordt als losse zorgprestaties afgerekend. Voorbeelden van zorgprestaties zijn een diagnostiekconsult, een behandelconsult of intercollegiaal overleg. De Nederlandse Zorgautoriteit heeft voor alle zorgprestaties maximum tarieven vastgesteld. Deze losse zorgprestaties staan op de rekening die de praktijk een keer per maand aan u of uw zorgverzekeraar stuurt. De psychotherapeut bespreekt met u de betalingsvoorwaarden tijdens een eerste gesprek. U kunt deze informatie ook terugvinden in het Kwaliteitsstatuut.
Eigen risico
Het eigen risico wordt door de zorgverzekeraar verrekend per kalenderjaar. De zorgverzekeraar telt de zorgprestaties die in 2025 plaatsvinden mee in de berekening van het eigen risico voor 2025. De zorgprestaties die in 2026 plaatsvinden, tellen mee in de berekening van het eigen risico voor 2026. Gaat uw behandeling over de grens van het kalenderjaar heen, dan betaalt u voor beide kalenderjaren het eigen risico. Het wettelijk verplichte eigen risico is voor 2025 vastgesteld op € 385. Daarnaast kunt u nog een vrijwillig eigen risico hebben; ook dit wordt eerst verrekend voordat u de zorg vergoed krijgt.
Wat krijgt u niet vergoed?
Niet alle soorten behandelingen worden vergoed. U krijgt bijvoorbeeld geen vergoeding voor:
- psychoanalyse;
- relatietherapie, behalve als deze plaatsvindt binnen de behandeling van een andere aandoening, zoals een depressie of een angststoornis;
- aanpassingsstoornissen zoals een burn-out;
- andere aandoeningen en problemen die reden voor zorg kunnen zijn.
In deze situaties stuurt de behandelaar de declaratie rechtstreeks naar u en dient u deze binnen de betalingstermijn te voldoen. De psychotherapeut kan u hier meer over vertellen.
Wat gebeurt er als u niet op de afspraak komt?
Als u een afspraak niet of niet op tijd afzegt, dan moet u het consult zelf betalen. Dit heet no-show. U krijgt dit niet vergoed door uw zorgverzekeraar. De praktijk mag het tarief voor no-show zelf bepalen. Meer informatie hierover vindt u op de volgende pagina: https://rosmanpsychologischconsult.nl/vergoedingen/
Wat zijn uw rechten en plichten en die van de psychotherapeut?
De vrijgevestigde psychotherapeut is verplicht zich te houden aan bepaalde regels. Deze zijn te vinden in de beroepscode voor psychotherpeuten.
Verder geldt een aantal wetten waarin de rechten en plichten van zorgaanbieders en patiënten zijn vastgelegd:
- Wet op de Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG)
- Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO)
- Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)
- Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz)
- Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg)
De belangrijkste punten uit deze wetten worden hierna toegelicht.
Wat mag wel en wat mag niet in de behandelrelatie?
De sychotherapeut is verplicht haar werk zorgvuldig te doen en u met respect te behandelen; zij mag geen misbruik maken van haar positie. Het contact en de relatie tussen de psychotherapeut en haar patiënt is strikt beroepsmatig. De behandelaar mag bijvoorbeeld geen cadeaus aannemen die een klein bedrag te boven gaan. Ook intimiteiten zijn niet toegestaan; seksueel contact tussen behandelaar en patiënt is verboden. Tijdens de behandeling mag de psychotherapeut geen overeenkomst met u sluiten waarvan zij voordeel zou kunnen hebben.
Hoe worden uw persoonsgegevens beschermd?
De praktijk moet zorgen dat uw persoonsgegevens veilig zijn opgeslagen, zowel digitaal als op papier. Die eis komt voort uit de Europese privacywet, de AVG. De praktijk heeft in het privacystatement aangegeven hoe hij de beveiliging van uw persoonsgegevens zijn geregeld. Het privacystatement kunt u op de volgende pagina vinden: https://rosmanpsychologischconsult.nl/privacy-statement/
Heeft de psychotherapeut een beroepsgeheim?
Voor uw psychotherapeut geldt een beroepsgeheim: zij moet uw gegevens geheimhouden. Alleen als u daar expliciet toestemming voor geeft, mag zij beperkt gegevens over u aan bijvoorbeeld het UWV of Arbodienst geven. Alleen in noodsituaties mag uw psychotherapeut haar geheimhoudingsplicht doorbreken, bijvoorbeeld als mensen in gevaar zouden komen. Uw behandelaar mag met collega’s over uw behandeling overleggen. Overigens hebben die collega’s ook een geheimhoudingsplicht. Uw behandelaar heeft uw toestemming wél nodig voor het geven van informatie aan uw huisarts. De zorgverzekeraar moet controleren of uw behandeling correct is gedeclareerd. Bij hoge uitzondering en alleen als daar aanleiding voor is, mag uw zorgverzekeraar in uw dossier kijken.
Mag de zorgverzekeraar de diagnose weten?
Om de zorg vergoed te krijgen, stuurt de praktijk een declaratie naar uw zorgverzekeraar. Valt uw behandeling onder de gespecialiseerde ggz, dan staat op deze declaratie de diagnose (DSM) op hoofdgroepniveau en het zorgvraagtype vermeld. Op de factuur in de generalistische basis-ggz staat de hoofdgroep diagnose niet vermeld, maar wel het gb-ggz profiel en het zorgvraagtype. Als u er bezwaar tegen heeft dat uw zorgverzekeraar uw gb-ggz profiel, uw diagnose (dsm) op hoofdgroepniveau en het zorgvraagtype op de declaratie ziet staan, dan kunt u hiervoor een privacyverklaring ondertekenen en aan uw behandelaar geven. U kunt de privacyverklaring van de NZa hier vinden.
Zorgvraagtypering
Uw behandelaar legt een zorgvraagtype vast. Het zorgvraagtype geeft informatie over uw zorgvraag. Uw behandelaar kan die bijvoorbeeld gebruiken bij het opstellen van een behandelplan. Het zorgvraagtype bepaalt niet de prijs van de behandeling. Dat doen de zorgprestaties die u krijgt. Uw behandelaar kan tijdens de behandeling opnieuw het zorgvraagtype bepalen om verandering duidelijk te maken. Het zorgvraagtype vindt u terug op de factuur.
Hoe verloopt een behandeling?
De psychotherapeut moet u vertellen wat zij denkt dat er met u aan de hand is en een zorgvraagtype vaststellen. Daarna maakt zij een behandelplan. Zij moet met u infomeren over het doel van de behandeling en de manier waarop dat doel bereikt kan worden. Ook vertelt zij u hoe lang de behandeling ongeveer gaat duren. Op grond van deze informatie geeft u toestemming voor de behandeling. De behandelaar zal ook tijdens de behandeling met u blijven overleggen, u informatie geven en samen met u beslissen. De psychotherapeut mag alleen informatie voor u achterhouden als die schadelijk voor u zou zijn. In dat geval moet hij wel eerst overleggen met een collega.
Wie mag er in uw dossier kijken?
De psychotherapeut bewaart uw gegevens in een dossier. In het dossier zitten de verwijzing van de huisarts, de indicatiestelling, het behandelplan, brieven van u en over u en een beschrijving van de voortgang van de behandeling. Uw dossier is strikt vertrouwelijk. Uw behandelaar moet uw dossier en uw gegevens op zo’n manier bewaren dat niemand erin kan kijken. Uw persoonlijke levenssfeer moet beschermd zijn. Zelf mag u uw dossier inzien en om een (elektronisch) kopie vragen. Soms zijn er met uw toestemming anderen bij uw behandeling betrokken. Als er in uw dossier informatie zit die anderen vertrouwelijk hebben gegeven, dan mag u deze informatie niet inzien. U mag wel iets aan uw dossier toevoegen, maar er niets uithalen. Zo mag u bijvoorbeeld op- of aanmerkingen over de behandeling toevoegen, of kritiek over de manier waarop uw situatie is verwoord. U mag uw dossier ook laten vernietigen. Hier moet u schriftelijk om vragen. De administratie over uw behandeling mag niet worden vernietigd, omdat controle door de zorgverzekeraar mogelijk moet blijven.
Moet u de vragenlijsten invullen?
Uw behandelaar wil graag weten of u tevreden bent over uw behandeling, hoe de therapie verloopt en of uw klachten minder worden. Om dit te meten kan uw behandelaar verschillende vragenlijsten gebruiken (tevredenheid, effectmeting/ROM, et cetera). Vaak krijgt u tussentijds en/of aan het einde van de behandeling dezelfde vragenlijst als aan het begin. U bent niet verplicht om mee te werken aan dergelijke vragenlijsten. Bespreek met uw behandelaar of u de vragenlijsten wel of niet wilt invullen. NB: de behandelaar is wel verplicht om de HoNOS+-vragenlijst (met u) in te vullen om de zorgvraagtypering vast te leggen.
Wat kunt u doen als u een klacht heeft over uw behandeling of behandelaar?
Als u klachten heeft over uw behandelaar of de behandeling, dan kunt u die in eerste instantie het beste met haar zelf bespreken. Vaak gaat het om een misverstand dat in een gesprek opgelost kan worden. Komt u er samen niet uit, dan kunt u een onafhankelijke, onpartijdige klachtenfunctionaris van de LVVP vragen om te bemiddelen. Is uw klacht daarmee niet verholpen? Of kan in uw situatie niet van u worden verwacht dat u de klacht met uw behandelaar en/of de klachtenfunctionaris bespreekt? Dan kunt u contact opnemen met De Geschillencommissie vrijgevestigde ggz-praktijken in Den Haag. Deze geschillencommissie heeft een digitaal portaal ingericht voor patiënten van vrijgevestigde psychotherapeuten. Aan het gebruik van de geschillencommissie zijn kosten verbonden.
Wat kunt u doen als u een klacht heeft over uw zorgverzekeraar?
Heeft u klachten over bijvoorbeeld de vergoeding door uw zorgverzekering? Dan kunt u terecht bij de onafhankelijke Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen (www.skgz.nl). Vindt u dat de zorgverzekeraar uw privacy niet respecteert? Of heeft u een andere klacht of vraag over de ggz? Dan kunt u terecht op www.igj.nl > melden burger van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Op welke informatie heeft u recht?
Volgens de wet (Wkkgz) heeft u recht op informatie over bijvoorbeeld tarieven en wachttijden. Ook moet uw psychotherapeut het u vertellen als er tijdens uw behandeling incidenten zijn geweest met merkbare gevolgen. Zij moet u informatie geven over de aard en de toedracht ervan en de maatregelen die zij heeft genomen om de gevolgen te beperken of weg te nemen. Zij moet in uw dossier noteren wanneer, hoe en waarom het incident is gebeurd en wie erbij betrokken waren.
Wat kunt u doen als u een klacht heeft over overbodige of ingewikkelde formulieren?
Vindt u de formulieren van uw zorgverzekeraar of behandelaar onnodig ingewikkeld of overbodig? Dan kunt u een klacht indienen bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Bel hiervoor de klachtenlijn tel. (088) 770 8 770 of mail naar info@nza.nl. De NZa kan daarover vervolgens een bindend advies uitbrengen. U kunt ook een melding doen zonder dat de NZa hier een bindend advies aan verbindt.
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
De meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling helpt professionals bij vermoedens van huiselijk geweld of kindermishandeling. Aan de hand van 5 stappen bepalen professionals of ze een melding moeten doen bij Veilig Thuis en of er voldoende hulp kan worden ingezet. Iedere hulpverlener is verplicht om deze meldcode huiselijk geweld te volgen. Meer informatie hierover vindt u op de volgende website:
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huiselijk-geweld/meldcode
Kindcheck
Bij een kindcheck controleren professionals of er kinderen in een gezin zijn, of ze veilig zijn en of hulp nodig is. De kindcheck wordt bijvoorbeeld ingezet als een ouder een psychische stoornis heeft of verslaafd is. Op de websites kindcheck.nl en kindcheck-ggz.nl vindt u meer informatie over de kindcheck, inclusief handleidingen.